Ένα τσακ πιο zero waste στην τάξη
Λίγες γίνανε οι μέρες μέχρι να συναντηθούμε με την τάξη μας, για να χτίσουμε τον μικρόκοσμό μας! Και σκέφτομαι… Τι θα προτείνω εγώ στην ομάδα για να γίνει η καθημερινότητα μας ομορφότερη; Τι αλλαγή μπορούμε να κάνουμε φέτος μέσα και έξω από την τάξη, για να γίνει ο κόσμος μας ένα τσακ καλύτερος;
Μια από τις αλλαγές που βρίσκω πολύ πολύ βασικές είναι να κάνουμε την τάξη μας όσο πιο zero waste γίνεται! Να καταναλώνουμε υπεύθυνα και να σπαταλάμε όσο το δυνατό λιγότερο! Πώς;
Παρακάτω οι προτάσεις μας για μια όσο πιο zero waste μπορούμε σχολική ζωή!
1. Αρχικά, μιλάμε γι’ αυτό και συναποφασίζουμε!
Καμία αλλαγή δεν μπορεί να γίνει αν η ομάδα δεν συνειδητοποιήσει πόσο σημαντική είναι! Δεν χρειάζεται να περιμένουμε την παγκόσμια μέρα γης για να κάνουμε ένα σχετικό προτζεκτάκι. Από τα μαθηματικά ως την ιστορία, όλα τα μαθήματα μπορούν να συσχετιστούν με το περιβάλλον και το κακό που προκαλούν οι σπατάλες. Μπορούμε καθημερινά να συζητάμε με τα παιδιά, θέτοντας ερωτήματα για το τι καταναλώνουμε και προωθώντας τη δεύτερη χρήση αντικειμένων!
Ερωτήματα όπως… Τι στ’ αλήθεια χρειαζόμαστε; Μήπως μπορούμε να δημιουργήσουμε με λιγότερα υλικά; Τι άλλη χρήση θα μπορούσε να έχει αυτό; Μήπως είσαι τόσο τυχερός που η μεγαλύτερη αδερφή σου σου χάρισε την παλιά της τσάντα κι έτσι δεν χρειάζεται να αγοράσετε φέτος καινούρια; Τι μπορούμε να κάνουμε στην τάξη για να βοηθήσουμε λιγάκι το περιβάλλον;
Η ανακύκλωση, η επαναχρησιμοποίηση, το οικολογικό μας αποτύπωμα, δεν πρέπει να είναι όροι που τους μαθαίνουν αντιγραφή/ορθογραφία αλλά πράξεις στις οποίες εμπλέκονται καθημερινά.
2. Δεν πετώ, αλλά αν μπορώ το ξαναχρησιμοποιώ!
Μεγάλο μέρος των κατασκευών μας μπορεί να γίνει από ανακυκλώσιμα υλικά. Κατασκευές που αποσκοπούν στην έκφραση των παιδιών αλλά και χρηστικά αντικείμενα της τάξης που τα βλέπουν καθημερινά.
- Χαρτοσώστες και χαρτοσώστριες!
Κι αν ζωγραφίσουμε στη μια μεριά του χαρτιού.. η άλλη γιατί να μένει έρημη και αδικημένη; Προωθούμε τη χρήση και από τις δύο πλευρές! Εκτός από λευκό χαρτί μπορούμε να σώσουμε και τα περισσεύματα από τα πολύχρωμα χαρτιά για κολλάζ, ψηφιδωτά, μικρά χρωματιστά ραβασάκια κι ό,τι άλλο μας έρθει στο μυαλό.
4. Κρίμα τόσες κόλλες κρίμα!
Ένα βήμα πιο κοντά στα μηδενικά απορρίμματα είναι να αντικαταστήσουμε τις πολλές κόλλες που χρησιμοποιούμε καθημερινά για εξάσκηση με μια και μοναδική κόλλα! Πως; Πλαστικοποιώντας την! Τόσο απλά! Και κρατά αλήθεια μια ολόκληρη χρονιά..
Ειδικά για την πρώτη τάξη η ορθογραφία στο «ατομικό πινακάκι» δεν είναι απλά ένας πιο οικολογικός τρόπος αλλά πολύ πιο διασκεδαστικός για τα παιδιά και πρακτικός για μας («Σηκώνω ψηλά το χαρτί να δείξω πως έγραψα τη λέξη, βλέπω έπειτα την λέξη σωστά γραμμένη στον πίνακα και διορθώνω μοναχό μου! Τέλος, σβήνω για να έχω το πινακάκι μου καθαρό.»)
Είναι εντάξει αν οι γονείς δεν βλέπουν καθημερινά τι κάναμε στην τάξη, είμαι σίγουρη πως μπορούμε να κερδίσουμε επικοινωνώντας την εμπιστοσύνη τους!
5. Όχι άλλο βομβαρδισμό από φωτοτυπίες
Το ίδιο ισχύει και με τις 1.000.000 φωτοτυπίες που δίνονται κάθε χρόνο για εξάσκηση στο σπίτι. Σίγουρα, κάποιες φορές χρειάζεται ένα φύλλο εξάσκησης. Αυτό που δεν χρειάζεται είναι η ανησυχία γονέων, όταν δεν βρουν 2-3 φωτοτυπίες το μεσημέρι στην τσάντα. Μήπως την ξέχασες στο σχολείο; Είναι συχνά η πρώτη ερώτηση.
Μήπως να εξασκηθώ λέγοντας σας τι έμαθα/έζησα/έπαιξα σήμερα;
Αλλά τα «μαθήματα για το σπίτι» είναι ένα άλλο κεφάλαιο, ίσως το συζητήσουμε κάποια άλλη φορά.
6.Στον τοίχο κολλημένα, καλά ασφαλισμένα!
Και με όλο αυτό το οπτικό υλικό που θα στολίσει την τάξη μας και θα μας θυμίζει πράγματα σημαντικά τι γίνεται; Αυτό, το φτιάχνουμε όσο πιο διαχρονικό γίνεται! Πλαστικοποιούμε μια φορά γράμματα, κανόνες, λόγια, καρτέλες γενεθλίων, σημαντικές ημέρες και τα κρατάμε για χρόνια!
7.Αυτό, που το πετώ;
Υπάρχουν φορές που δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάτι ξανά και ξανά. Τότε ανακυκλώνουμε. Και μαθαίνουμε να ανακυκλώνουμε σωστά.
Αν μπορούμε να έχουμε και έναν κάδο για κομποστοποίηση, ώστε φρούτα χαλασμένα και κουκούτσια βγαλμένα να μην πηγαίνουνε χαμένα, τότε όνειρο! Την κομποστοποίηση δεν την έχω κάνει ως τώρα στην τάξη. Είναι ο φετινός μου στόχος.
8.Έχω το δικό μου πιάτο/ποτήρι
Το ατομικό παγούρι έχει πια κατακτηθεί. Σπάνια θα δεις πλαστικά μπουκάλια μιας χρήσης στην τάξη. Μήπως να κατακτήσουμε και το ατομικό πιάτο/ποτήρι; Γιατί.. όταν κάνουμε πάρτυ; Που θα βάλουμε τις τούρτες και τους χυμούς μας; Έχοντας ποτήρι/πιάτο στην τάξη, όχι μόνο δεν θα ξοδεύουμε 30 πλαστικά για 30 λεπτά διασκέδασης αλλά θα μάθουμε και τη σημασία του να καθαρίζουμε αυτά που μόλις λερώσαμε. Μήπως να έχουμε και μια πετσετούλα παρέα για να χρησιμοποιούμε και λιγότερα μωρομάντιλα;
9. Όχι άλλα πλαστικά δώρα!
Και μιας και είπαμε πάρτι… Συχνά στα γενέθλια του παιδιού δίνονται μικρά δωράκια στα υπόλοιπα παιδιά. Σακουλάκια με καραμέλες, παιχνιδάκια, πλαστικάκια. Είτε θέλουμε εμείς να κάνουμε ένα δώρο στα παιδιά είτε κάποιος γονέας μια καλή ιδέα είναι να προωθούμε πιο «πράσινα» δώρα.
Πέρυσι μια υπέροχη μαμά της τάξης μας έκανε δώρο στα γενέθλια της κόρης της ένα γλαστράκι σε κάθε παιδί. Δεν υπήρξε ομορφότερη η τάξη μας ποτέ!
- Ό,τι δεν χρειαζόμαστε, το μοιραζόμαστε!
Ένα κουτάκι για τα κοινόχρηστα υλικά της τάξης μας μπορεί να γίνει σπίτι για μισοφαγωμένα μολύβια, μισές γόμες, μαζεμένους από το πάτωμα μαρκαδόρους άγνωστης προέλευσης.
Η βιβλιοθήκη της τάξης μας από την άλλη, σπίτι για τα βιβλία του σπιτιού που δεν τα θέλουμε πια. Κάτι που για σένα είναι βαρετό, επειδή το έχεις διαβάσει χιλιάδες φορές για κάποιο άλλο παιδί ίσως είναι θησαυρός!
Στην περσινή Α’ τάξη, τα παλιά κουκλάκια του Σ. πήραν θέση για να γίνουν τα νέα παιχνίδια των παιδιών που θα έρθουν φέτος. Τι πιο γλυκό;
- Δημιουργούμε αντί να αγοράσουμε!
Δείχνω στα παιδιά την μαγεία του να δημιουργώ εγώ κάτι αντί να το αγοράζω! Από τη μολυβοθήκη που φτιάχνουμε από ένα τενεκεδάκι μέχρι τις φράουλες που μπορούμε να φυτέψουμε στην αυλή μας!
Εδώ, τα περσινά μου πρωτάκια μαθαίνουν από έναν μαθητή μεγαλύτερης τάξης πώς να φτιάχνουν το δικό τους αλεύρι με σπόρους από σιτάρι!
- Και δεν ξεχνώ.. καθρέφτης τους – εγώ!
Τα παιδιά μάς παρατηρούν πολύ περισσότερο απ’ όσο πιστεύουμε! Προσπαθούμε να τα εμπνεύσουμε μέσα από τις πράξεις μας καθημερινά. Αν μπορώ, πάω στο σχολείο με το ποδήλατο. Κουβαλώ το πρωινό μου στο ταπεράκι μου και το νερό μου στο παγούρι μου. Έχω στην τσάντα μου πάνινες τσάντες για ό,τι μπορεί να χρειαστεί.
- Διαδίδουμε!
Αφού κάνουμε τις αλλαγές που μπορούμε, διαδίδουμε! Αναρτούμε φωτογραφίες από δράσεις μας έξω από την τάξη για να εμπνεύσουμε και το υπόλοιπο σχολείο! Λέμε σε φίλους, θείους, γιαγιάδες και γειτόνισσες για το μικρότερο οικολογικό μας αποτύπωμα και τους προβληματίζουμε ως προς το δικό τους.
Δεν ξεχνάμε πως η μικρή κοινότητα της τάξης μπορεί να επηρεάσει αυτή του σχολείου και η κοινότητα του σχολείου να επηρεάσει την γειτονιά και αυτή την πόλη και η πόλη την χώρα και αυτή τον κόσμο κι ακόμα παραπέρα!
Αδερφές Κόκκι. Μας λένε δασκάλες αλλά εμείς λέμε ότι είμαστε συλλέκτριες ιστοριών. Μέσα από φανταστικές και πραγματικές ιστορίες διαβάζουμε με τα παιδιά τις λέξεις, διαβάζουμε τον κόσμο πίσω από αυτές και δημιουργούμε μαζί τους νέες λέξεις για μια νέα πραγματικότητα, μια φανταστικότητα.